Synode van Dordrecht (1618-1619)

Tachtigjarige Oorlog

De Synode van Dordrecht was een kerkvergadering van de Nederduits Gereformeerde Kerk in opdracht van de Staten-Generaal die zich moest uitspreken over het conflict tussen de remonstranten en de contraremonstranten. De Synode van Dordrecht veroordeelde de geloofsleer van de remonstranten als ketterij en verplichtte de remonstrantse dominees om stoppen met hun werk.

Dordrecht

De kerkvergadering begon op 13 november 1618 met een kerkdienst in de Grote Kerk in Dordrecht en werd daar op 9 mei 1619 ook besloten. In de tussentijd was bijna elke dag vergaderd over het probleem van de remonstranten (arminianen) en de contra-remonstranten (gomaristen) die de Nederlandse maatschappij en politiek tijdens het Twaalfjarig Bestand in de Tachtigjarige Oorlog had verdeeld.

Arminius en Gomaris

De stromingen werden vernoemd naar de theologen Jacobus Arminius en Franciscus Gomaris. In deze geloofsstrijd stonden Johan van Oldenbarnevelt (arminiaan) en prins Maurits van Nassau (gomarist) lijnrecht tegenover elkaar. De arminianen geloofden dat de menselijke waardigheid een onverkorte vrijheid van de wil vereiste. De gomaristen dachten dat het leven van de mens voorbestemd was. In de slotverklaring van de Synode van Dordrecht verwierpen de theologen de vrije wil van de mens. Men volgde dus de regel van de gomaristen en prins Maurits.

Statenbijbel

Tijdens de Synode van Dordrecht nam men nog een belangrijk besluit. Men besloot een de eerste officiële Bijbelvertaling te maken. Deze Statenbijbel werd rechtstreeks uit het Hebreeuws, Aramees en het Grieks vertaald. In Engeland had men al een dergelijke vertaling gemaakt. De Britse King James Version diende als voorbeeld van de dominees en staatslieden in Dordrecht.

Acte van Cessatie

Nadat de kerkvergadering voor de geloofsopvatting van prins Maurits en de contra-remonstranten had gekozen, kregen de dertien remonstrantse dominees die in Dordrecht verhoord waren te horen dat zij hun beroep niet meer mochten uitoefenen. Zij mochten niet meer preken, vermanen, zieken bezoeken en de sacramenten toedienen. De remonstrantse dominees meenden dat het hun plicht was om hun doctrines uiteen te zetten. Zij werden gedwongen om een verklaring te tekenen waarin zij beloofden hun werk neer te leggen. Toen zij weigerden om de Acte van Cessatie te ondertekenen, werd hen opgedragen om de Republiek te verlaten.

Politieke afrekening

Nadat in Dordrecht de contra-remonstrantse leer als enige juiste geloofsleer was aanvaard, werd ook afgerekend met Johan van Oldenbarnevelt. De grote staatsman was beschermer geweest van de remonstranten. Hij werd op 13 mei 1619 onthoofd op het Binnenhof in Den Haag. De nederlaag van de remonstranten leidde ook tot het opleggen van een levenslange gevangenisstraf voor Hugo de Groot. De jurist onttrok zich hieraan door in een boekenkist uit Slot Loevestein te ontsnappen.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de Tachtigjarige Oorlog. Lees Tachtigjarige Oorlog als u meer wilt weten over de oorlog van de Nederlandse gewesten tegen Spanje en het ontstaan van Nederland. Synode van Dordrecht komt ook voor in onze uitgave Tachtigjarige Oorlog 1568-1648.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Tachtigjarige Oorlog

De Tachtigjarige Oorlog was niet alleen de langstdurende oorlog in de Nederlanden, maar ook de belangrijkste, want de Nederlandse gewesten keerden zich af van het Habsburgse bestuur en daardoor ontstond de zelfstandige staat Nederland. In de Tachtigjarige Oorlog vonden een groot aantal belegeringen en veldslagen plaats. De belangrijkste worden besproken in het 'Tachtigjarige Oorlog 1568-1648: de opstand en het ontstaan van Nederland'. Ook de belangrijkste veldheren, zowel aan Spaanse als aan Nederlandse zijde, zijn te vinden in deze uitgave.
Tachtigjarige Oorlog


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.