Eerste en Tweede Slag bij het Schooneveld in juni 1673

Derde Engels-Nederlandse Oorlog

Tijdens de Derde Engels-Nederlandse Oorlog vonden in juni 1673 twee zeeslagen plaats bij Schooneveld op de Noordzee ter hoogte van Zeeland. Michiel de Ruyter won beide zeeslagen en voorkwam daarmee een Engels-Franse invasie, nadat de Franse aanval over land was vastgelopen op de Hollandse Waterlinie. Na deze zeeslagen zou Engeland zicht terugtrekken uit de Hollandse Oorlog.

Rampjaar 1672

In het Rampjaar 1672 was de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden door Engeland en Frankrijk aangevallen. De Fransen veroverden een groot deel van Nederland, maar slaagden er niet in om het door de Hollandse Waterlinie beschermde gewest Holland in te nemen. De Frans-Engelse vloot wilde de Nederlanders verslaan en de republiek vervolgens met een invasieleger bezetten.

Michiel de Ruyter

De Republiek beschikte in het Rampjaar over een zeer bekwame admiraal. Michiel de Ruyter had al een lange staat van dienst. Zijn bekendste wapenfeit was de Tocht naar Chatham in juni 1667, maar hij had door ziekte slechts een gering aandeel in de feitelijke uitvoering van deze indrukwekkende aanval. Het Engelse vlaggenschip HMS Royal Charles werd in triomf meegevoerd naar Hellevoetsluis. Kort na deze vernedering tekende Engeland de Vrede van Breda. In 1672 greep de dood van de gebroeders De Witt hem zeer aan. Toch bleef hij als admiraal op zijn post.

Eerste Slag bij het Schooneveld

Michiel de Ruyter had zijn vloot in een defensieve positie op de Noordzee voor de Zeeuwse kust en de monding van de Westerschelde teruggetrokken. Op 7 juni 1673 kwam het tot een eerste zeeslag, toen de Frans-Engelse vloot onder leiding van Ruprecht van de Palts aanviel. Twee Franse schepen gingen verloren. Een Nederlands schip maakte de volgende dag slagzij en explodeerde toen. De Eerste Slag bij het Schooneveld werd gewonnen door de Republiek. De zeeslag tussen de zandbanken wordt meestal beschouwd als een strategisch meesterstuk van Michiel de Ruyter.

Tweede Slag bij het Schooneveld

De tweede aanval van de gecombineerde Franse en Engelse vloot kwam op 14 juni 1673, precies een week na de eerste zeeslag bij Schooneveld, maar ook deze keer won Michiel de Ruyter de slag. De Fransen en Engelsen hadden geprobeerd om de Nederlandse vloot naar open zee te lokken, maar trapte de ervaren Nederlandse admiraal niet in. Pas na een week nam Michiel de Ruyter plotseling een voordelige positie in op open zee door slim van de noordwestenwind gebruik te maken. De Engelsen en Fransen werden verrast, gingen improviseren en kwamen daardoor in problemen. Michiel de Ruyter maakte gebruik van de verwarring door de Engelse vloot onder vuur te nemen. De Fransen trokken zich geschrokken terug. De Britten en de Nederlanders staakten het gevecht aan het einde van de dag toen de wind in kracht toenam. Voor de tweede keer in een week had Michiel de Ruyter de vijand verslagen.

Overwinningen

Op 11 augustus 1673 zou nog een laatste grote zeeslag in de Derde Engels-Nederlandse Oorlog plaatsvinden: de Slag bij Kijkduin, die ook wel de Slag bij Texel wordt genoemd. Ook deze zeeslag eindigde weer in een strategische overwinningen voor de Nederlanders. Hiermee voorkwam Michiel de Ruyter in 1673 een invasie van Nederland via de Noordzee. Engeland trok zich terug uit de Hollandse Oorlog.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Nederland in Oorlog

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.