Sint-Janskerk in Gouda

Johannes de Doper

De Grote of Sint-Janskerk in Gouda werd gewijd aan Johannes de Doper. Hij is de schutspatroon van Gouda. Zijn kleuren, rood en wit, zijn ook terug te vinden in het stadswapen van Gouda. De Sint-Janskerk behoort volgens de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed tot de interessantste honderd gebouwen van Nederland.

Glas-in-loodramen

De kerk is vooral beroemd vanwege de gebrandschilderde glas-in-loodramen. Deze Goudse Glazen stammen uit de jaren 1555 tot 1603. Een deel van dit glaskunstwerk werd ontworpen door Dirck en Wouter Crabeth. De broers kregen de opdracht voor de ramen van de Sint-Janskerk in 1552. Het eerste raam met de doop van Jezus door Johannes de Doper werd in 1555 achter het hoofdaltaar aangebracht.

Crabeth

De broers Crabeth kregen deze opdracht nadat de kerk in 1552 door een brand beschadigd was geraakt. Bij deze brand ging een groot deel van het kerkarchief verloren. Hierdoor kunnen we nu niet meer met zekerheid vaststellen in wiens opdracht de kerk destijds gebouwd werd. Wel weten we zeker dat er ten tijde van de stadsbrand van 1361 een kerk stond. Bisschop Frederik van Blankenheim heeft toen toestemming gegeven om de kerkruïne af te breken en een nieuwe kerk te bouwen.

Bouw

Aan deze Sint-Janskerk in Gouda werd lang gebouwd. Steeds bedacht men een nieuwe uitbreiding of moest men weer deels opnieuw beginnen omdat er opnieuw een stadsbrand had plaatsgevonden. In latere jaren werd de middelste hal verhoogd met een lichtbeuk. De kerktoren kreeg een bekroning met spits. Volgens kenners getuigt de Sint-Janskerk van een vrij sobere Hollandse gotiek. Het kerkgebouw heeft karakteristieke overkappingen. Met een lengte van 123 meter is de kerk in Gouda het langste kerkgebouw in Nederland. De kerk heeft geen luchtbogen en ornamenten. De laatste uitbreiding vond in 1934 plaats, toen men tegen het koor de Van der Vormkapel bouwde om de zeven 'regulierenglazen' uit het klooster van Stein onder te brengen.

Interieur

Ook het kerkinterieur toont een zekere Hollandse nuchterheid. Tot de Reformatie stonden talrijke altaren in de kerk. Aan het einde van de vijftiende eeuw stonden er 45 altaren. Na de Reformatie stond er weinig meubilair. Men sprak over een 'wandelkerk'. Later kwamen en herenbanken en banken voor het gewone volk. De huidige preekstoel stamt uit negentiende eeuw. Het hoofdorgel van de Sint-Janskerk werd gebouwd door de Nederlandse orgelbouwer Jacob François Moreau. Hendrik Carré uit Den Haag ontwierp de orgelkast.

Bezoek

De Sint-Janskerk wordt gebruikt door de Protestantse gemeente van Gouda. Op zondagen en christelijke feestdagen kunt u de kerk alleen bezoeken om een kerkdienst bij te wonen. Op Eerste en Tweede Kerstdag en Nieuwjaarsdag is de kerk gesloten. De Sint-Janskerk in Gouda is normaal gesproken op alle andere dagen in het jaar opengesteld voor belangstellenden. De Sint-Jan is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Bezoekers met een Museumjaarkaart kunnen de kerk gratis bezoeken op vertoon van hun kaart.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Zuid-Holland
Kerken in Nederland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.