Pannerden

Plaats in Gelderland

Pannerden wordt al sinds de vroege middeleeuwen bewoond. In 1275 kreeg Willem Doys kasteel Byland als leengoed van hertog Diederik VIII van Kleef. Doys werd heer van Pannerden. Tien jaar later kreeg de bewoner van dit kasteel van het kapittel van Emmerik ook de erfpacht over de curtis Pannerden.

Bylandt

De nazaten van Willem Doys gingen zich Van Bylandt noemen. Kasteel Byland werd in 1734 als ruïne vastgelegd door Jan de Beijer, maar het kasteel was toen al weggespoeld door de rivier. Pannerden ligt bij de splitsing van Rijn en Waal. Het Pannerdensch Kanaal ligt aan de westzijde van het dorp. Pannerden kwam in 1600 in staatse handen.

Kerken

De kerk werd door de hervormden in gebruik genomen, maar zij hadden genoeg aan het koor van de kerk. Het kerkschip raakte in verval en op die plek bouwde men later een schooltje. Een groot deel van de Liemers, waaronder Pannerden viel later onder Pruisisch gezag. Dit veranderde na het Congres van Wenen, waarbij dit gebied aan Nederland werd toegewezen. De katholieken konden in 1878 de Sint-Martinuskerk inwijden.

Oorlogsmonument

Tegen de gevel van de Martinuskerk staat een oorlogsmonument ter nagedachtenis aan twaalf burgers die tijdens de Tweede Wereldoorlog door oorlogshandelingen zijn omgekomen. Het monument werd ontworpen door H. Pas. Op het granieten monument staat een lijst van de inwoners die vielen. Bij het monument vindt op 4 mei de jaarlijkse dodenherdenking plaats met een kranslegging, een optreden van een plaatselijk muziekkorps en een toespraak van de burgemeester. Een bijzonderheid is, dat op het monument bij de Martinuskerk ook de naam van een Duitse soldaat staat. De uit Pannerden afkomstige Frans Grünenberg verloor in 1943 in Rusland zijn leven. "Gedenken is niet alleen stilstaan, maar ook doorgeven en vergeven," zei burgemeester Ella Schadd-de Boer van Rijnwaarden in 2017.

Fort Pannerden

Het negentiende-eeuwse Fort Pannerden staat aan de Doornenburgse kant van het Pannerdensch Kanaal, het gekanaliseerde eerste deel van de Nederrijn. Fort Pannerden maakte deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het fort kreeg in 2005 de status van rijksmonument.

Bestuur

Pannerden ligt in de provincie Gelderland. Deze plaats behoort bij de gemeente Zevenaar, waartoe ook de plaatsen Aerdt, Angerlo, Babberich, Giesbeek, Herwen, Lathum, Lobith, Oud-Zevenaar, Spijk, Tolkamer, Zevenaar en een aantal buurtschappen behoren.

Pannerdensch Kanaal

Het Pannerdensch Kanaal werd tussen 1701 en 1709 gegraven. Het kanaal verbindt het Bijlandsch Kanaal met de Nederrijn bij Angeren. Het kanaal is ongeveer zes kilometer lang. Het Pannerdensch Kanaal heeft een opmerkelijke ontstaansgeschiedenis want het werd oorspronkelijk als verdedigingswerk aangelegd.
Pannerdensch Kanaal

Fort Pannerden

Het negentiende-eeuwse Fort Pannerden werd tussen 1869 en 1872 gebouwd als sperfort. Het moest een aanvallend leger tegenhouden dat via de rivier de Waal optrok in de richting van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het fort werd gerestaureerd en in 2016 opengesteld. Men organiseert er nu tentoonstellingen en andere activiteiten.
Fort Pannerden

Kasteel Byland

Ten zuiden van Pannerden, in het stroomgebied van de Rijn, hebben twee middeleeuwse kastelen gestaan die Byland werden genoemd, maar deze kastelen hadden beiden ook een andere naam, Scathe en Haelt. Scathe stond bij Keeken in Duitsland en Huis Haelt stond in de huidige provincie Gelderland.
Kasteel Byland

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de mooiste plaatsen en monumenten in Gelderland. Lees de interessante uitgave Gelderland: Geschiedenis en bezienswaardigheden om meer te weten te komen over de mooiste provincie van Nederland. Pannerden komt ook voor in onze uitgave over de geschiedenis van Gelderland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Gelderland

Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.