Eeuwig Edict van 1667
Staten van Holland

Romeyn de Hooghe: De Staten van Holland nemen het Eeuwig Edict aan in 1667
Het Eeuwig Edict van 1667 is een resolutie van de Staten van Holland om het stadhouderschap voor altijd af te schaffen. Holland ging de functies van de stadhouder voortaan zelf uitvoeren. Holland vroeg ook aan de andere provincies van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden om het stadhouderschap onverenigbaar te verklaren met het kapitein-generaalschap.Johan de Witt
Het Eeuwig Edict van 5 augustus 1667 was een geheime afspraak met Engeland. De resolutie werd vijf dagen na het sluiten van de Vrede van Breda aangenomen. De tekst van het Eeuwig Edict werd geschreven door pensionaris van Haarlem, Gaspar Fagel, en burgemeester van Amsterdam, Gillis Valckenier. Volgens de historicus J. Oddens verzette raadpensionaris Johan de Witt zich tegen het voorstel. Hij zou bang geweest zijn dat de prinsgezinden niet akkoord zouden gaan met het voorstel. De tegenstand was echter minimaal. De prinsgezinden legden zich bij de ontstane meerderheid neer. De andere gewesten onderschreven de afspraak op 31 mei 1670 met de Akte van Harmonie.Prins Willem III van Oranje-Nassau
Met het Eeuwig Edict wilde Holland voorkomen dat prins Willem III van Oranje-Nassau uiteindelijk de soevereine macht zou krijgen. Wel voorzagen zij in de mogelijkheid dat de prins het opperbevel over het Staatse leger zou krijgen. Willem III werd in februari 1672 benoemd tot kapitein-generaal. De Republiek werd toen door Engeland en Frankrijk bedreigd. Zijn optreden als legeraanvoerder was niet erg succesvol. Hij centreerde de legermacht in de drie zuidelijke vestingen Breda, Den Bosch en Maastricht. Het Franse leger liet deze vestingsteden letterlijk links liggen.Hollandse Oorlog
Het Franse leger trok in het Rampjaar 1672 langs de Rijn op naar het noorden. Lodewijk XIV stak bij Lobith de Rijn over. Het leger van de Republiek in Gelderland was te klein om serieus tegenstand te bieden. Frankrijk kreeg hulp van Bernhard van Galen. De prins-bisschop van Münster veroverde Overijssel en Drenthe en trok op naar Groningen. De IJssellinie hield niet lang stand tegen de Franse overmacht. Lodewijk had 120.000 man op de been gebracht, maar hij zou er niet in slagen om het westen van ons land in te nemen. Holland werd door een waterlinie beschermd.Wraak
De paniek in Holland was groot. Johan de Witt moest terugtreden als raadpensionaris. Hij werd opgevolgd door Gaspar Fagel, de opsteller van het Eeuwig Edict. Het aftreden van Johan de Witt bleek niet voldoende om de rust terug te brengen in Den Haag. Orangisten namen wraak. Johan de Witt en zijn broer Cornelis werden op 20 augustus 1672 door orangisten vermoord bij de Gevangenpoort in Den Haag. De ophitsers werden later beloond door Willem III.Stadhouder Willem III
Het Eeuwig Edict bleek een verkeerd gekozen naam. Willem III van Oranje-Nassau werd tot stadhouder benoemd. Hij ontsloeg meer dan honderd regenten. De plaatsen van de aanhangers van Johan de Witt werden ingenomen door orangisten. De oorlog van Nederland met Frankrijk zou in 1678 beëindigd worden met de Vrede van Nijmegen. Een jaar later sloot Frankrijk ook vrede met de andere tegenstanders, zoals Brandenburg, Lotharingen, Spanje en het Heilige Roomse Rijk.PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Geschiedenis Nederland
Geschiedenis NederlandLeestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip bij liefhebbers
van geschiedenis en cultuur.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
van geschiedenis en cultuur.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Geschiedenis Nederland

Leven in de delta
Geschiedenis

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.