Loenen op de Veluwe

Plaats in Gelderland

Loenen op de Veluwe wordt al vijfduizend jaar bewoond. In de omgeving ligt een grafheuvel uit de steentijd of de bronstijd. Kasteel Ter Horst aan de weg naar Klarenbeek is een opvallend rijksmonument in deze Gelderse plaats. Mogelijk stond in de vijftiende eeuw al een woontoren op deze plaats. Het kasteel werd lang bewoond door de familie Hackfort.

Archeologische vondsten

Loenen ligt aan de oostelijke zijde van de Veluwe ten zuiden van Apeldoorn en wordt vaak aangeduid als Loenen op de Veluwe om verwarring met Loenen aan de Vecht te voorkomen. Bij Loenen vond men in 2013 sporen van ijzerproductie uit de vroege middeleeuwen.

IJzerovens

De gevonden ijzerslakken duidden op de aanwezigheid van ijzerovens uit de tiende tot de twaalfde eeuw. Deze late datering past in het regionale beeld dat de ijzerproductie rond de tiende eeuw verplaatst werd naar het IJsseldal en de Veluwezoom, schreven de archeologen van Hamaland Advies. In deze omgeving werden enkele jaren later vondsten van bewoning gedaan die nog veel ouder waren: 5000 jaar voor Christus woonden al mensen in Loenen op de Veluwe.

Wijnand van Hackfort

In de middeleeuwen ontstonden de dorpen Lona en Sulvenda. Deze plaatsen werden in 838 in een schenkingsakte van graaf Rodgar genoemd toen hij het vruchtgebruik van de beide bezittingen aan de kerk van Sint Maarten in Utrecht schonk. In 1557 liet de burgemeester van Arnhem, Wijnand van Hackfort, ten noordoosten van Loenen op de plaats van een middeleeuwse voorganger Kasteel Ter Horst bouwen.

Vrijenberger Spreng

De lelies in het wapen van Loenen zijn ontleend aan het familiewapen van de Van Hackforts. Het huis van Wijnand van Hackfort werd rond 1791 verbouwd in de stijl van het neoclassicisme. Aan de westkant van Loenen liggen twee kunstmatige watervallen. De Watervallen van de Vrijenberger Spreng zijn de grootste van Nederland. De Vrijenberger Spreng werd aan het einde van de negentiende eeuw gegraven om het waterpeil van het Apeldoorns Kanaal op peil te houden. De grootste waterval heeft een verval van vijftien meter.

Bestuur

Loenen ligt in de prachtige provincie Gelderland. Loenen was vanaf 1812 korte tijd een zelfstandige gemeente. In 1818 werd de gemeente Loenen echter opgeheven. Loenen ging tot de gemeente Apeldoorn behoren, waartoe ook de dorpen Beekbergen, Hoenderloo, Hoog Soeren, Klarenbeek, Uddel, Ugchelen en Wenum-Wiesel behoren.

Kasteel Ter Horst

Kasteel Ter Horst in Loenen werd in 1557 gebouwd voor de Arnhemse burgemeester Wynant Hackfort. Wynant Hackfort bouwde zijn kasteel op de plaats waar daarvoor al een kasteel van de hertog van Gelre had gestaan. Hackfort zou stenen van dit kasteel uit de dertiende eeuw gebruikt hebben voor de vloeren en de kelders.
Kasteel Ter Horst

Ereveld Loenen

Nationaal Ereveld Loenen werd op 21 maart 1949 in gebruik genomen. Op de begraafplaats liggen ongeveer vierduizend Nederlandse oorlogsslachtoffers. De graven liggen in rijen langs door het bos slingerende paden. Elk graf kreeg een liggende steen met een uniform formaat.
Ereveld Loenen

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de mooiste plaatsen en monumenten in Gelderland. Lees de interessante uitgave Gelderland: Geschiedenis en bezienswaardigheden om meer te weten te komen over de mooiste provincie van Nederland. Loenen op de Veluwe komt ook voor in onze uitgave over de geschiedenis van Gelderland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Gelderland

Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.