Ultimatum
Tekst: Ruud van Capelleveen
Auteur van Duitsland: Geschiedenis en Wetenswaardigheden en Tweede Wereldoorlog
Auteur van Duitsland: Geschiedenis en Wetenswaardigheden en Tweede Wereldoorlog
Julicrisis in 1914
Nikola Pasic, de minister-president van Servië in 1915
De julicrisis in 1914 zou rechtstreeks naar de Eerste Wereldoorlog leiden. De Oostenrijkse regering eiste dat de leiders van de Zwarte Hand werden opgepakt en voor het gerecht zouden worden gebracht. Bij het onderzoek en de berechting moesten Oostenrijkse onderzoekers en rechters worden betrokken. De Oostenrijkse politie zou zelfstandig op Servisch grondgebied moeten kunnen opereren. Deze eisen werden gesteld in een ultimatum. Servië kreeg 48 uur de tijd om hierop te reageren.Onmogelijke eis
In Wenen stelde men op 19 juli 1914 de definitieve tekst van het ultimatum aan Servië vast. De regering in Wenen wist dat deze eisen onaanvaardbaar waren en dat was ook precies de bedoeling. Een van de Oostenrijkse eisen was, dat het keizerrijk het recht kreeg om een eigen onderzoek in te stellen op Servische bodem. Geen enkele regering, die haar eigen wetten en zelfstandigheid respecteerde, zou een dergelijke eis kunnen inwilligen.Jurisdictie in Servië
De Servische premier Nikola Pasic gaf toe aan de meeste eisen van Oostenrijk, maar hij weigerde de Oostenrijkse jurisdictie in Servië, want hiermee zou hij de soevereiniteit van zijn land opgegeven hebben. Pasic stelde voor om de schuldigen te laten berechten door het internationale gerechtshof in Den Haag, maar Gavrilo Princip en de overige aanslagplegers zouden in oktober 1914 in Sarajevo worden berecht. Vanwege zijn leeftijd kon Gavrilo Princip niet de doodstraf krijgen. Princip werd op 28 oktober 1914 veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf.Varkensoorlog
Hoe kon het zover komen? De provincie Bosnië en Herzegovina werd in 1878, na verdrijving van de Turken in 1867, door Oostenrijk-Hongarije bezet. Hierbij kregen de Serven hulp van Oostenrijk. Zowel politiek als economisch was Servië zeer afhankelijk van Oostenrijk. In feite werd Servië door Oostenrijk als een soort protectoraat behandeld. De ontevredenheid in Servië over deze afhankelijke positie steeg. In 1906 ontstonden kleine conflicten. De Serven wilden alle zuidelijke staten in één staat verenigingen en werd hierin gesteund door Rusland. Er ontstond een economische oorlog tussen Servië en Oostenrijk. Dit conflict werd de Varkensoorlog genoemd, omdat Servië de export van varkens niet meer via Oostenrijk en Hongarije liet lopen. In plaats daarvan gingen de varkens rechtstreeks naar de nieuwe afzetgebieden in Frankrijk, Duitsland, Italië en andere landen. 'Alle Slaven onder één dak', werd de slogan van Servië.Bosnië-Herzegovina
Er ontstond een goede band tussen Servië en Rusland. Deze innige band zou een potentieel gevaar vormen voor het voortbestaan van Oostenrijk-Hongarije en uiteindelijk voor de vrede in Europa. Oostenrijk besloot Bosnië-Herzegovina in 1908 te annexeren. Frans Ferdinand bracht op 28 juni 1914 met zijn echtgenote een bezoek aan Sarajevo, de grootste stad van Bosnië-Herzegovina. Hij arriveerde per trein en vanaf het station ging het met een auto naar het huis van de gouverneur, waar een receptie zou worden gegeven. Onderweg sloegen aanslagplegers toe. Frans Ferdinand en zijn Hongaarse echtgenote Sophie Chotek werden vermoord.Verzoek om steun
Nadat de Frans Ferdinand en Sophie Chotek op 28 juni 1914 in Sarajevo waren doodgeschoten door de Bosnisch-Servische nationalist Gavrilo Princip, volgde een ultimatum van Oostenrijk aan Servië. Toen Servië dit ultimatum niet op alle punten aanvaardde, mobiliseerde Oostenrijk-Hongarije zijn legers en verklaarde de Serviërs de oorlog. Zelfs de 'vredelievende' keizer Frans Jozef van Oostenrijk zag op dat moment geen andere mogelijkheid meer. De keizer bleef wel aandringen op grote voorzichtigheid. Hij schreef een brief aan zijn bondgenoot, keizer Wilhelm II van Duitsland. In deze brief beschuldigde hij de Serven ervan dat hun pogingen om de hele Balkan onder Servische invloed te brengen onvermijdelijk moesten leiden tot een botsing met Oostenrijk. Servië, zo meende Frans Jozef, was een permanent gevaar geworden voor zijn monarchie. Hij eindigde zijn brief met een formeel verzoek om bijstand. Hij stuurde zijn diplomaat Alexander Hoyos naar Berlijn om zijn verzoek kracht bij te zetten.Lees Duitsland: Geschiedenis en Wetenswaardigheden als u meer wilt weten over de geschiedenis van Duitsland.
PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij veel aandacht aan de geschiedenis van Duitsland en de mooiste plekjes in dit land. Als u binnenkort uw vakantie in Duitsland doorbrengt kunt u zich met deze uitgave goed voorbereiden, want 'Duitsland: Geschiedenis en wetenswaardigheden' is niet alleen geschreven voor liefhebbers van geschiedenis.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Kijk verder: meer Eerste Wereldoorlog
Eerste WereldoorlogLeestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Nederland, Duitsland, Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip bij liefhebbers
van geschiedenis en cultuur.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
van geschiedenis en cultuur.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Tweede Wereldoorlog
'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' is de 'wie is wie' van deze oorlog. In deze publicatie nam Ruud van Capelleveen de belangrijkste personen op die een rol van betekenis speelden in dit wereldomvattende conflict. U kunt in deze biografiën snel de belangrijkste feiten opzoeken.
In 'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' van Ruud van Capelleveen treft u de biografieën aan van 165 mannen en vrouwen die in deze oorlog een beslissende rol speelden.
Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers
Duitsland
In het e-book 'Duitsland: Geschiedenis en wetenswaardigheden' verzamelde Ruud van Capelleveen 150 verhalen die blijk geven van zijn fascinatie voor Duitsland. De onderwerpen in deze uitgave gaan over de geschiedenis van onze oosterburen. Duitsland was eeuwenlang een lappendeken van staatjes en koninkrijkjes. Niet veel Nederlanders weten dat Duitsland pas in 1871 door Otto von Bismarck tot een eenheid werd gesmeed. In deze uitgave staan 150 interessante en fraai geïllustreerde verhalen met wetenswaardigheden over de geschiedenis van Duitsland.
Bekijk: Duitsland
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.