Moordaanslag in Sarajevo

Frans Ferdinand

Op 28 juni 1914 werden in de Bosnische hoofdstad Sarajevo de Oostenrijkse troonopvolger aartshertog Frans Ferdinand en zijn echtgenote Sophie Chotek vermoord door een Servische nationalist. De moordenaar, Gavrilo Princip, gebruikte een Belgisch pistool, een Browning. Het wapen was in 1912 in een wapenwinkel aan de Belgische kust gekocht.

Sarajevo

Frans Josef van Oostenrijk hoorde om 23.30 uur dat Frans Ferdinand en zijn echtgenote in Sarajevo waren vermoord door Gavrilo Princip. In Sarajevo was het inmiddels erg onrustig. Burgers die trouw waren aan de Oostenrijkse keizer vielen Serviërs op straat aan. Winkels werden geplunderd. Gouverneur Potiorek riep de noodtoestand uit. De autoriteiten begrepen onmiddellijk dat de moord een goed gecoördineerde aanval was geweest. De Zwarte Hand werd genoemd: zij wilden een onafhankelijke Balkanstaat die zou worden gedomineerd door Servië.

Wie was Frans Ferdiand?

Frans Ferdinand was de zoon van aartshertog Karel Lodewijk van Oostenrijk en Maria Annunciata van Bourbon-Sicilië. Frans Ferdinand was een neef van keizer Frans Jozef I. Hij werd troonopvolger na de zelfmoord van kroonprins Rudolf in 1889.

Sophie Chotek

Frans Ferdinand trad op 1 juli 1900 in het huwelijk met gravin Sophie Chotek. De keizerlijke familie stond het huwelijk pas toe, nadat men was overeengekomen dat Sophie geen koninklijke status zou krijgen. De gravin was van een lagere stand. Eventuele kinderen van Frans Ferdinand en Sophie Chotek konden geen aanspraak maken op de troon. Een dergelijk huwelijk werd een morganatisch huwelijk genoemd. Frans Ferdinand en Sophie Chotek kregen drie kinderen: Sophie (1901-1990), Maximiliaan (1902-1962) en Ernst (1904-1954).

Bomaanslag

De Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger Frans Ferdinand bracht vanaf 25 juni 1914 een officieel bezoek aan Bosnië en Herzegovina. Het programma voor dit bezoek was bekendgemaakt. Hierdoor konden de politieke tegenstanders hun aanslag gemakkelijk voorbereiden. De studenten van de Zwarte Hand, waaronder Gravilo Princip, stelden zich langs de route op. Om tien uur passeerde de stoet Muhamed Mehmedbasic. Deze student stond op een brug, maar hij durfde zijn bom niet te gooien. Vervolgens passeerde de auto met Frans Ferdinand en zijn echtgenote Nedeljko Cabrinovic. Hij gooide wel zijn bom, maar trof geen doel. Frans Ferdinand bleef ongedeerd. Wel raakten drie officieren gewond.

Moordaanslag

Frans Ferdinand had de aanslagpopging opgemerkt, maar hij besloot het programma gewoon te laten doorgaan. De auto sloeg een verkeerde straat in. Toen men bezig was om de auto in de juiste richting te dirigeren, kwam Gavrilo Princip een winkel uit. Hij bedacht zich geen moment, sprong op de treeplank, trok zijn pistool en vuurde op de kroonprins en zijn echtgenote. Sophie Chotek kreeg een schot in de buik en was vrijwel op slag dood. Frans Ferdinand riep "Sophie, Sophie! Niet doodgaan! Blijf leven voor onze kinderen," toen Princip nog een keer schoot. Frans Ferdinand werd geraakt in de hals. Op een vraag van zijn begeleiders zou hij nog "het is niets, het is niets" gezegd hebben. Korte tijd later verloor hij het bewustzijn. Frans Ferdinand en Sophie werden nog naar het paleis van de gouverneur gereden. Daar bleek Sophie Chotek al te zijn overleden. Frans Ferdinand stierf korte tijd later.

Dreiging

In Wenen beschouwde men de moord op Frans Ferdinand en Sophie Chotek als een oorlogsverklaring aan Oostenrijk-Hongarije. Servië moest een lesje geleerd worden, dat ze niet snel zouden vergeten. De moord op Frans Ferdinand en Sophie Chotek was de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog.

Wat gebeurde er met de moordenaar?

De moordenaar van Frans Ferdinand en Sophie, Gavrilo Princip, werd in oktober 1914 veroordeeld tot een gevangenisstraf van twintig jaar. Hij overleed in de gevangenis aan tuberculose.

Lees Duitsland: Geschiedenis en Wetenswaardigheden als u meer wilt weten over de geschiedenis van Duitsland.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij veel aandacht aan de geschiedenis van Duitsland en de mooiste plekjes in dit land. Als u binnenkort uw vakantie in Duitsland doorbrengt kunt u zich met deze uitgave goed voorbereiden, want 'Duitsland: Geschiedenis en wetenswaardigheden' is niet alleen geschreven voor liefhebbers van geschiedenis.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kijk verder: meer Eerste Wereldoorlog

Eerste Wereldoorlog

'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' is de 'wie is wie' van deze oorlog. In deze publicatie nam Ruud van Capelleveen de belangrijkste personen op die een rol van betekenis speelden in dit wereldomvattende conflict. U kunt in deze biografiën snel de belangrijkste feiten opzoeken.
In 'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' van Ruud van Capelleveen treft u de biografieën aan van 165 mannen en vrouwen die in deze oorlog een beslissende rol speelden.
Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers



In het e-book 'Duitsland: Geschiedenis en wetenswaardigheden' verzamelde Ruud van Capelleveen 150 verhalen die blijk geven van zijn fascinatie voor Duitsland. De onderwerpen in deze uitgave gaan over de geschiedenis van onze oosterburen. Duitsland was eeuwenlang een lappendeken van staatjes en koninkrijkjes. Niet veel Nederlanders weten dat Duitsland pas in 1871 door Otto von Bismarck tot een eenheid werd gesmeed. In deze uitgave staan 150 interessante en fraai geïllustreerde verhalen met wetenswaardigheden over de geschiedenis van Duitsland.
Bekijk: Duitsland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.