Varik

Plaats in Gelderland

Bij de Waaldijk in Varik staat de 'Dikke Toren'. Deze toren is het restant van de middeleeuwse dorpskerk van Varik. Als u de dijk in de richting Tiel vervolgt, ziet u de korenmolen De Bol. Varik is een oude plaats. Het dorp werd tussen 968 en 971 al genoemd.

Middeleeuwen

In dit oude document schonk keizer Otto I van het Heilige Roomse Rijk een hof in Varik aan graaf Widergeld. Dit hof Feldrike bestond uit verschillende kerken, boerderijen en landgoederen, die enigszins verspreid in Varik en omgeving lagen. Otto III gaf Varik in 997 aan een kloostergemeenschap in Aken. Vanaf 1020 werd Varik door kanunniken uit Aken bezocht. Deze band bleef tot de dertiende eeuw bestaan, toen deze rol door Utrecht werd overgenomen.

Dikke Toren

Varik was eeuwenlang een heerlijkheid. De heren van Varik hielden ook toezicht op het onderhoud van de waterlopen en de dijken. De heerlijkheid kwam in 1590 in het bezit van de familie Van Dorth. De kerk bij de dijk bestond al in de dertiende eeuw. De vijftiende-eeuwse Dikke Toren is een restant van deze middeleeuwse dorpskerk. Verderop in de Kerkstraat kreeg de hervormde gemeente een nieuwe neogotische kerk. In deze kerk staat een bijzondere preekstoel uit 1660. In de klokkenstoel hangt een klok van Petit en Fritsen uit 1880.

H.H. Petrus en Paulus

In 1879 bouwde men verderop in de Grotestraat een katholieke kerk naar een ontwerp van architect Alfred Tepe. De neogotische H.H. Petrus en Paulus bestaat uit een kerktoren met traptoren, een driebeukig schip, een transept, een driezijdig koor met zijkapellen, een ingangsportaal en een sacristie. De kerktoren is beeldbepalend voor het dorp. De toren met ingesnoerde spits heeft drie geledingen met aan de zuidzijde een vierzijdige traptoren over twee geledingen. Bij de kerk staat een pastorie die ook door Tepe werd ontworpen. Alfred Tepe ontwierp ook de Sint-Jan de Doper in Kilder, de Martinuskerk in Gendringen, de Andreaskerk in Zevenaar en talrijke andere katholieke kerken in Gelderland.

Huis Varik

Huis Varik stond vanaf de dertiende eeuw aan de Waalbandijk. Ook de molen van Varik hoorde bij dit kasteeltje. Dit bezit werd al in de dertiende eeuw beschreven in een akte. De oorspronkelijke molen stond aan de dijk ter hoogte van de bestaande korenmolen. De middeleeuwse molen brandde in 1865 af, waarna men verder landinwaarts De Bol bouwde. Toen was huis Varik al in verval geraakt. Huis Varik werd omstreeks 1800 afgebroken. Op een kaart uit 1825 staat het niet meer vermeld.

Bezienswaardigheden

de plaats heeft nog enkele bezienswaardigheden. Bij de Waalbandijk staat de korenmolen De Bol uit 1867. De molen verving een wipkorenmolen. Bij de kruising van de Kerkstraat en de Waalbandijk staat het Veerhuis. Aan de Waalbandijk 12 staat een symmetrisch dwarshuis met zadeldak en latere dakkapel. Het is een dienstwoning uit de eerste helft van de negentiende eeuw. Bijzonder zijn ook de katholieke en de openbare dorpsscholen. De katholieke school werd in 1913 ontworpen door J. Hogenkamp. De openbare dorpsschool stamt uit 1884 en is van architect G.A. Scholten.

Bestuur

Varik werd in 1812 samengevoegd met Ophemert. Dit besluit uit de Franse tijd werd in 1818 teruggedraaid. In 1978 werd Varik met de plaatsen Est, Opijnen, Ophemert, Haaften en Waardenburg samengevoegd tot de nieuwe gemeente Neerijnen. Deze gemeente ging in 2019 met Geldermalsen en Lingewaal op in de gemeente West Betuwe.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de mooiste plaatsen en monumenten in Gelderland. Lees de interessante uitgave Gelderland: Geschiedenis en bezienswaardigheden om meer te weten te komen over de mooiste provincie van Nederland. Varik komt ook voor in onze uitgave over de geschiedenis van Gelderland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Gelderland

Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.