Spijkenisse

Plaats in Zuid-Holland

Spijkenisse op het eiland Putten in Zuid-Holland werd in 1231 voor het eerst genoemd, maar toen woonden er al heel lang mensen. De eerste sporen van bewoning dateren van ongeveer tienduizend jaar geleden. Het drassige gebied werd toen bewoond door jagers en vissers.

Middeleeuwen

Spijkenisse ontstond aan een oude kreek van de Oude Maas. De eerste huizen werden in de huidige Voorstraat gebouwd. In de middeleeuwen ontstond hier een woondijk waarop vissers en boeren hun huizen en een kerk bouwden. De middeleeuwse Oude Kerk en het Marktplein vormen nu een bezienswaardigheid. Spijkenisse werd in de middeleeuwen bestuurd door de heer van Putten. Dit deed hij vanuit kasteel Puttenstein bij Heinenoord.

Heerlijkheid

Na de verwoesting van dit kasteel verplaatste Nicolaas II van Putten zijn hofhouding naar Geervliet. De heerlijkheid ging in 1459 over naar Filips de Goede, de hertog van Bourgondië, die onder meer landsheer werd over het hertogdom Brabant. In 1581 kwam de macht op het eiland Putten in handen van de Staten van Holland. De middeleeuwse band met de Heer van Putten is nog terug te vinden in het stadswapen van Spijkenisse, want dit wapen wordt gevormd door dat van de Heer van Putten. Men voegde er wel een gouden kroon aan toe.

Dorpskerk

Spijkenisse ontstond aan een kreek van de Oude Maas op de plaats van de huidige Oude Haven. De dorpskerk aan het Marktplein werd voltooid in 1521. In dit kerkgebouw herinnert een oude herenbank aan de familie Repelaer. Margareta Backus, de ambachtsvrouw van Spijkenisse, trad in 1769 in het huwelijk met Pieter Pompejus Repelaer. Ter gelegenheid van dit huwelijk plaatste men hun wapen boven de herenbank.

Rampen

Spijkenisse lag in een waterrijk gebied. De bewoners kregen in de zestiende eeuw dan ook geregeld te maken met overstromingen. Spijkenisse werd ook geteisterd door andere rampen. In de zeventiende en achttiende eeuw vonden verschillende stadsbranden plaats. Door deze catastrofes kwam de ontwikkeling van Spijkenisse maar langzaam op gang. Pas met de bouw van de Spijkernisserbrug in 1903 over de Oude Maas kwam er een betere verbinding met IJsselmonde en Rotterdam en werd Spijkenisse door de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij uit haar isolement gehaald.

Uitbreiding

Spijkenisse was in de jaren vijftig van de vorige eeuw nog een landelijk dorp met ongeveer 3.500 inwoners. Nu is het een van de belangrijkste woonsteden van het Botlek-Europoort-gebied. Rond de oude dorpskern verrezen een aantal nieuwbouwwijken om woonruimte te verschaffen aan nieuwe bewoners. Spijkenisse was een groeikern geworden. Vanwege deze groeitaak moesten in vijftien jaar meer dan 16.500 woningen uit de grond gestampt worden. In dertig jaar vervijftienvoudigde het aantal inwoners van Spijkenisse.

Metro

Om Spijkenisse aantrekkelijk te maken voor bewoners die in Rotterdam werkten, stelde de regering geld beschikbaar. Hiermee kon de Rotterdamse metro naar Spijkenisse doorgetrokken worden. De overheid bepaalde wel dat de huizen dichtbij de metrolijn gebouwd moesten worden. De doortrekking van de metro naar Spijkenisse werd op 24 april 1985 geopend. De metro bereikt Spijkenisse via de tunnel onder de Oude Maas. De metro stopt op de stations Spijkenisse Centrum, Heemraadlaan en De Akkers.

Centrumplan

Het bestuur speelde daarop in met voorzieningen. Zo bouwde men Boekenberg, een grote bibliotheek annex cultureel Centrum, en theater de Stoep. Aan het begin van deze eeuw was het winkelcentrum wel erg gedateerd geworden. Er werd lang gepraat met bewoners, winkeliers en projectontwikkelaars. Uiteindelijk formuleerde men een Centrumplan. Met het Centrumplan ging Spijkenisse het bestaande winkelcentrum uit de jaren zestig en zeventig vernieuwen. Een deel van de bestaande bebouwing werd gesloopt en hiervoor in de plaats kwamen nieuwe woningen, winkels, horecagelegenheden en kantoren.

Bestuur

Spijkenisse was jarenlang een zelfstandige gemeente in Zuid-Holland. Tussen 1817 en 1966 deelde Spijkenisse de burgemeester met het eveneens zelfstandige Hekelingen. In 2015 fuseerden de gemeenten Spijkenisse en Bernisse tot de gemeente Nissewaard. De gemeente Nissewaard bestaat uit de plaatsen Abbenbroek, Geervliet, Heenvliet, Hekelingen, Simonshaven, Spijkenisse en Zuidland. Spijkenisse is de hoofdplaats van Nissewaard.

Hartelkering bij Spijkenisse

De Hartelkering in het Hartelkanaal bij Spijkenisse maakt deel uit van de Europoortkering. Deze kering is het onderdeel van de Deltawerken dat het laatst klaar kwam. De Maeslantkering en de Hertelkering werden in de jaren 1991 tot en met 1997 gebouwd.
Hartelkering bij Spijkenisse

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Zuid-Holland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.