Paleis Lange Voorhout

Stadspaleis in Den Haag

Paleis Lange Voorhout in Den Haag was eeuwenlang in het bezit van de Oranjes. Het paleis werd onder meer bewoond door prins Hendrik de Zeevaarder en koningin Emma. In 1991 werd het paleis door de koninklijke familie verkocht aan de gemeente Den Haag. Aan deze verkoop werd een belangrijke voorwaarde verbonden. In 2002 werd een museum over Maurits Escher in Paleis Lange Voorhout gevestigd.

Lange Voorhout

Op het Lange Voorhout in Den Haag werden in de zeventiende en achttiende eeuw schitterende herenhuizen gebouwd. Sommige van deze gebouwen zijn zeer fraai; zij hadden adellijke bewoners en worden daarom ook wel stadspaleizen genoemd. Het Lange Voorhout werd een voorname straat. Deze huizen staan aan weerszijden van een met dubbele bomenrijen omzoomd middenpad. Dit middenpad mocht alleen gebruikt worden door koninklijke rijtuigen, schreef Hans Hoogendoorn in zijn boek over de huizen van Oranje. Het Lange Voorhout kwam niet toevallig ter sprake in zijn publicatie, want aan deze laan staat ook het Paleis Lange Voorhout. In dit voorname gebouw is nu een museum gevestigd, dat gespecialiseerd is in het tonen van de tekenkunstjes van Maurits Cornelis Escher (1898-1972). Vroeger woonde koningin Emma in de wintermaanden in dit pand.

Anthony Patras

Het bouwperceel in Den Haag, waarop het Paleis Lange Voorhout zou verrijzen, werd in 1760 gekocht door de Friese afgevaardigde Anthony Patras. De reden van deze aankoop laat zich gemakkelijk raden. Patras was burgemeester van het Friese plaatsje Sloten en gedeputeerde bij de Staten Generaal. Hij moest dus regelmatig in Den Haag zijn en zal een huis op loopafstand naar zijn werk hebben gezocht. Bouwmeester Pieter de Swart kreeg de opdracht om op dit fraai gelegen perceel een optrekje in de stijl van Lodewijk XV te bouwen. Oorspronkelijk was de ligging nog fraaier dan het vandaag de dag toont: voor het gebouw lag een pleintje. Dit plein werd volgens Hoogendoorn in 1764 bestraat. Het pand is ook nog in bezit geweest van een telg uit de bankiersfamilie Hope. Het gebouw wordt vanaf deze tijd door het volk ook wel 'Hotel Hope' genoemd.

Prins Hendrik de Zeevaarder

Nadat het pand enkele keren van eigenaar was verwisseld, kwam Paleis Lange Voorhout in 1845 in het bezit van prins Hendrik de Zeevaarder (1820-1879), de derde zoon van koning Willem II en Anna Paulowna. Met de komst van de prins werd het huis een echt paleis, maar hij zal er niet veel nachten hebben doorgebracht. Prins Hendrik was, zoals zijn bijnaam De Zeevaarder aangeeft, een reislustige man. Bovendien werd hij in februari 1850 aangesteld als stadhouder van het groothertogdom Luxemburg. Hendrik overleed in januari 1879 in zijn Luxemburgse residentie, kasteel Walferdange. Na de dood van prins Hendrik bleef het pand aan het Lange Voorhout in handen van de Oranjes. De tweede echtgenote van prins Hendrik, Maria van Pruisen, logeerde als zij in Den Haag was meestal in Paleis Lange Voorhout.

Koningin Emma

Vanaf 1901, het jaar waarin Wilhelmina in het huwelijk trad met Hendrik van Mecklenburg-Schwerin, bracht koningin Emma de wintermaanden door in Paleis Lange Voorhout. In de zomermaanden verbleef zij op Soestdijk. Emma liet het pand ingrijpend aanpassen. Er kwam een zolderverdieping en de tuinkamer werd omgetoverd in een balzaal. De lichtkoepel in de hal van Paleis Lange Voorhout kreeg prachtige glas-in-loodramen. Grandeur was belangrijk voor koningin Emma. In enkele vertrekken werden schilderingen boven de deuren aangebracht en de badkamer kreeg een noviteit: stromend water. Ook de trap naar de tweede verdieping wil ik niet onvermeld laten. De koningin stelde een groot belang in properheid, heb ik me laten vertellen. De koperen leuning van deze trap moest elke week gepoetst worden.

Secretariaten

Na het overlijden van koningin Emma bleef Paleis Lange Voorhout nog lange tijd in bezit van de Oranjes. De Oranjes gebruikten het paleis onder meer als vertrekpunt van de Gouden Koets op Prinsjesdag. In latere jaren waren de secretariaten van Beatrix en Claus in dit statige pand aan het Lange Voorhout gevestigd.

Escher in Het Paleis

In 1991 werd het paleis door de koninklijke familie verkocht aan de gemeente Den Haag. Aan deze verkoop werd een belangrijke voorwaarde verbonden. Paleis Lange Voorhout moet door de gemeente Den Haag gebruikt worden voor culturele activiteiten. Nadat het pand enkele jaren werd gebruikt als dependance van het Kunstmuseum Den Haag, kreeg het paleis in 2002 een nieuwe permanente bewoner: Escher in Het Paleis.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Kastelen en Buitenplaatsen in Nederland
Kastelen Zuid-Holland
Geschiedenis Zuid-Holland
Geschiedenis Den Haag

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de ontstaansgeschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Het woord kasteel werd in de middeleeuwen nooit gebruikt als aanduiding voor een kasteel, in welke hoedanigheid dan ook. De term kasteel wordt pas sinds de laatste eeuwen gebruikt en geldt als een soort verzamelnaam voor alle vormen van kastelen. In de middeleeuwen werden kasteelachtige gebouwen aangeduid als: huis, stins of steenhuis, burg of burcht, slot, borg, havezate, ridderhofstad of toren.
Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.