Oud-Amelisweerd in Utrecht

Kasteel in Utrecht

De buitenplaats Oud-Amelisweerd bestaat uit een landhuis met een koetshuis en een tuin. Het landgoed werd in de veertiende eeuw gesticht. Het huidige huis werd omstreeks 1770 gebouwd binnen de bestaande gracht op de fundamenten van een voorganger. De plattegrond en indeling zijn sinds de bouw nauwelijks gewijzigd.

Middeleeuwen

Amelisweerd werd reeds in de dertiende eeuw genoemd. Het landgoed maakte oorspronkelijk deel uit van een groter landgoed, dat na de dood van Amelius uten Werde werd verdeeld onder zijn drie zoons. Oud-Amelisweerd werd in 1394 beleend aan Herman van Wulven. Na de dood van diens zoon Hendrik erfde Lutgard van Buren het leengoed. Zij trouwde met Jan van Renesse. Hun zoon, die ook de naam Jan van Renesse droeg was eigenaar, toen Oud-Amelisweerd in 1537 door de Staten van Utrecht als ridderhofstad werd erkend.

Zomerverblijf

Het kasteel uit de tijd van Jan van Renesse werd verwoest door de Fransen tijdens de Hollandse Oorlog. Het landgoed aan de Kromme Rijn kwam later in het bezit van Gerard Godard Taets van Amerongen. Deze eigenaar liet de tuin opnieuw aanleggen en bouwde er in 1770 een landhuis dat diende als zomerverblijf. De familie Bosch verkocht het huis en het landgoed in 1951 aan de gemeente Utrecht. Het huis werd nog tot 1989 particulier bewoond.

Enfilade

Aan de zijde van de Kromme Rijn heeft het huis een viertal vertrekken in enfilade. Deze kamers liggen aaneengeschakeld aan elkaar, terwijl er geen gang aanwezig is voor toegang tot de kamer. Deze bouwkundige constructie komen we veel tegen in paleizen. De vertrekken op de begane grond hebben alle nog een gaaf bewaarde historische afwerking met lambrizeringen, paneeldeuren, binnenluiken, gestucte of beschilderde plafonds, wandbespanningen en schoorsteenmantels en -boezems, zegt de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. "De wandbespanningen zijn van verschillende oorsprong en thematiek, ze dateren vermoedelijk uit de tweede helft van de 18de eeuw." In Oud-Amelisweerd zijn twee vertrekken voorzien van Chinese papieren behangsels.

Authentiek

Ook de keuken is grotendeels authentiek. Er is een stookplaats met oven, aanrecht met kastjes en een betegeling van witte wandtegels. In de bijkeuken staat een achttiende-eeuwse pomp. In de buitenmuur van de bijkeuken bouwde men een oven. In het trappenhuis bevindt zich een trap met gesneden balusters en leuning in Lodewijk XVI-stijl. Op de verdieping treft u eenzelfde enfilade van vertrekken aan als beneden. In deze enkele van deze kamers bevinden zich schoorsteenmantels uit de bouwtijd.

Bezoek

Het rijksmonument Oud-Amelisweerd staat aan de Koningslaan 9 in Bunnik in de provincie Utrecht. Het landhuis werd aan het begin van deze eeuw opgeknapt. Men vestigde er in 2012 een museum, waarin enkele jaren de collectie van Armando te zien was. In 2021 werd een stichting opgericht om in Oud-Amelisweerd tentoonstellingen te organiseren. Deze stichting werkt nauw samen met Utrechtse instellingen en zorgt ervoor dat het Rijksmonument toegankelijk is voor publiek.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Kastelen en Buitenplaatsen in Nederland
Kastelen Utrecht
Geschiedenis Utrecht

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de ontstaansgeschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Het woord kasteel werd in de middeleeuwen nooit gebruikt als aanduiding voor een kasteel, in welke hoedanigheid dan ook. De term kasteel wordt pas sinds de laatste eeuwen gebruikt en geldt als een soort verzamelnaam voor alle vormen van kastelen. In de middeleeuwen werden kasteelachtige gebouwen aangeduid als: huis, stins of steenhuis, burg of burcht, slot, borg, havezate, ridderhofstad of toren.
Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.