Nieuwe Kerk Den Haag

Kerk aan het Spui

De Nieuwe Kerk van architect Pieter Noorwits werd in 1656 gebouwd in Den Haag op een eiland tussen het Spui, de Amsterdamse Veerkade, de Paviljoensgracht en de St. Antonisburgwal. Daar is nu niets meer van te zien. De grachten werden later gedempt, toen het stadsverkeer toenam. Het kerkgebouw wordt tegenwoordig gebruikt als concertzaal.

Pieter Noorwits

De Nieuwe Kerk werd ontworpen door Pieter Noorwits (1612-1669). Noorwits was een broer van Arent van 's-Gravesande, de architect van De Lakenhal in Haarlem en de Sint Sebastiaansdoelen in Den Haag. De broers kregen in 's-Gravenzande een opleiding tot timmerman. Arent hield daar zijn achternaam aan over. Pieter Noorwits behield de naam van zijn vader. Hij verhuisde in 1632 naar Den Haag.

Meesterwerk

Het besluit voor de bouw van de Nieuwe Kerk aan het Spui in Den Haag werd in 1649 genomen door de Sociëteit van de Hoge Collegiën, het bestuurlijke samenwerkingsverband in Den Haag dat belast was met het innen van gewestelijke belastingen en dat de financiering van grote projecten als taak had. Een nieuwe kerkgebouw was nodig door bevolkingsgroei. De architecten Pieter Noorwits en Bartholomeus van Bassen werden uitgenodigd om een ontwerp te maken. Het ontwerp van Noorwits werd gekozen. De Nieuwe Kerk in Den Haag werd het meesterwerk van Pieter Noorwits.

Hoogtepunt

De kerk geldt als een hoogtepunt van de kerkelijke architectuur in Nederland. Pieter Noorwits gebruikte elementen uit de renaissance en het classicisme. De Nieuwe Kerk is een voorbeeld van centraalbouw, maar de kerk heeft een merkwaardige plattegrond. De ruimte bestaat uit twee achtzijdige delen die met elkaar verbonden zijn met een smaller deel waar de preekstoel staat. De constructie van de Nieuwe Kerk is ook bijzonder. In de kerk staan geen zuilen. Het dak rust geheel op de buitenmuren.

Coenraad Wegewaert

In de kleine kerktoren bevindt zich een klokkenstoel met twee luidklokken. Deze klokken werden gegoten door de Haagse klokkengieter Coenraad Wegewaert. Hij was ook verantwoordelijk voor het smeedijzeren torenuurwerk met dubbel slaguurwerk, dat later werd voorzien van een automatisch opwindmechaniek. In de Nieuwe Kerk staat nog enig origineel kerkmeubilair, zoals de preekstoel en het doophek. De graven en rouwborden werden in de Franse tijd verwijderd.

Orgel

Het kerkorgel van de Nieuwe Kerk dateert uit 1702. Het instrument werd gebouwd door Johannes Duyschot (1645-1725). Deze orgelbouwer kwam uit Amsterdam. Hij wordt als de laatste Hollandse orgelmaker gezien die zijn orgels volgens oude tradities bouwde. Het orgel in de Grote of Sint-Bavokerk van Haarlem is zijn belangrijkste creatie, maar het orgel in de Nieuwe Kerk klinkt ook prachtig. Het grootste deel van de orgelkast en het pijpwerk is nog origineel. Het orgel werd in 1867 geschikt gemaakt voor muziek uit de romantische periode. Hiervoor was Christian Gottlieb Friedrich Witte verantwoordelijk. Witte was de beste orgelbouwer van zijn tijd.

Concertzaal

Sinds 1969 worden er geen geregelde erediensten meer gehouden in de Nieuwe Kerk. Het kerkgebouw werd gerestaureerd en omgebouwd tot concertzaal. Tijdens deze restauratie verdween het grootste deel van de kerkbanken. De akoestiek werd verbeterd. Door deze aanpassingen kreeg het interieur een modern aanzien.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Meer over de geschiedenis van de stad Den Haag is te vinden in Den Haag: Geschiedenis en wetenswaardigheden. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland. Nieuwe Kerk komt ook voor in onze interessante uitgave over Den Haag.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Zuid-Holland
Geschiedenis Den Haag
Kerken in Nederland

Als u meer wilt weten over Den Haag is de uitgave van Ruud van Capelleveen een aanrader. Aan de hand van honderdvijftig onderwerpen komt u veel te weten over de geschiedenis, de wetenswaardigheden, de fraaiste monumenten en de interessantste reisdoelen. Ook liefhebbers die de stad goed menen te kennen zullen verrast worden door de wetenswaardigheden die de auteur aanreikt.
Den Haag


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.