Lochem

Plaats in Gelderland

Lochem kreeg in 1233 stadsrechten van graaf Otto II van Gelre. Een eeuw later werd de stad ommuurd en vormde zo in het kwartier van Zutphen een sterk steunpunt. De oude vestingvorm is nog altijd in de tegenwoordige stadsstructuur te herkennen.

Gudula

De geschiedenis van Lochem gaat verder terug. In 1059 stond er al een kerk in Lochem. Een oorkonde maakte daar melding van. Tijdens de restauratie van de Grote of Sint-Gudulakerk bleek de kerk een houten voorganger uit het jaar 900 te hebben gehad. Deze houten kerk werd later vervangen door een laatgotische kruiskerk en weer later, na 1582, door een hallenkerk met een ingebouwde toren uit 1478. Deze kerk werd gewijd aan de heilige Gudula.

Stadhuis

De rijkdom van Lochem kwam ook tot uiting in het stadhuis op de Markt. Het raadhuis werd in 1640 gebouwd naar een ontwerp van Edmont Helleraet. Deze bouwmeester uit Zutphen was ook verantwoordelijk voor het daarnaast liggende poortje, dat het jaartal 1634 draagt. De voorgevel van het stadhuis werd in 1741 vernieuwd. Het kreeg toen een Lodewijk-XIV-ingang.

Bezienswaardigheden

Aan de Markt van Lochem staan het stadhuis, de vijftiende-eeuwse Grote of Sint-Gudulakerk en een fraai pand met trapgevel uit 1638. Aan de Zwiepseweg 2 staat Huis Java met de gepleisterde gevels. Achter het huis staat een orangerie met rondbogige vensters. Oorspronkelijk lag achter Huis Java een tuin. Alleen een tuinhuisje aan de Barchemseweg is bewaard gebleven. Het resterende deel van de vestingwerken van Lochem kreeg bescherming als rijksmonument. Bij de Nieuwstad staat een kanon op de wal. De in de zestiende en zeventiende eeuw opgeworpen aarden wallen zijn in singels veranderd. Een deel van de omgrachting is nog aanwezig.

Omgeving

De omgeving van Lochem, met bossen, heuvels, kastelen en buitenhuizen is een verrukkelijk vakantieoord, schreef Tom Bouws. Het stadje ligt aan de rivier de Berkel en het Twentekanaal. Tussen Lochem en Barchum ligt een stuwwal uit het Pleistoceen met de Lochemse Berg. In het gebied bij de Lochemse Berg zijn sporen van bewoning en ijzerwinning uit de late middeleeuwen gevonden. Op de Lochemse Berg staat een uitkijktoren uit 1893. De berg en de omliggende landerijen en houtwallen liggen in een 171 hectare groot natuurgebied van het Geldersch Landschap.

Bestuur

Lochem is een zelfstandige gemeente in Gelderland. Laren en Barchem werden in 1971 aan Lochem toegevoegd. In 2005 ging ook de gemeente Gorssel op in Lochem. Hierdoor bestaat de gemeente Lochem nu ook uit de dorpen en buurtschappen Almen, Barchem, Eefde, Epse, Gorssel, Harfsen, Joppe, Kring van Dorth en Laren behoren.

Kasteel Ampsen

Historici vermoeden dat kasteel Ampsen bij Lochem al aan het begin van de twaalfde eeuw bestond. Zij leiden dit af uit een oorkonde waarin ene Ulricus de Amsene als getuige werd opgevoerd. Er bestonden echter twee Ampsens: Ouden-Ampsen en Nieuwen-Ampsen.
Kasteel Ampsen

De Cloese

Kasteel de Cloese staat ten oosten van de stad Lochem in de provincie Gelderland. Het kasteel aan de Berkel werd in 1520 gebouwd door de Lochemse pastoor Sweder van Kervenheim.
De Cloese

Kasteel Dorth

Aan de Bathmenseweg in de buurtschap Kring van Dorth ten zuidoosten van Deventer werd in de veertiende eeuw een landgoed gesticht. Hierop bouwde men kasteel Dorth. De vroegste vermelding stamt uit 1311 toen de Hof van Dorth in het bezit was van Eliger van Heeckeren.
Kasteel Dorth

Havezate Nettelhorst

Havezate Nettelhorst bij Lochem werd voor het eerst genoemd in 1379 toen Steven van Nettelhorst met het landgoed beleend werd. Historici denken dat hier al voor 1227 een huis met die naam stond, want in dat jaar sneuvelde ene Lambertus van Nettelhorst tijdens de Slag bij Ane.
Havezate Nettelhorst

Landgoed Velhorst

Het landgoed Velhorst in Lochem bestond waarschijnlijk al in de twaalfde eeuw of nog eerder, want in 1105 werd een Wenzo van Vrollehorst, bewoner van een landgoed in Lochem, als getuige genoemd. Velhorst zou destijds uit een hof met een hoeve hebben bestaan.
Landgoed Velhorst

Beleg van Lochem

Tijdens zijn veldtocht door Gelre had Ambrogio Spinola Groenlo en Lochem veroverd. Ondertussen had Spinola geen geld meer, waardoor zijn soldaten gingen muiten. Mede hierdoor besloten Van Oldenbarnevelt en Maurits tot een herfstcampagne.
Beleg van Lochem

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de mooiste plaatsen en monumenten in Gelderland. Lees de interessante uitgave Gelderland: Geschiedenis en bezienswaardigheden om meer te weten te komen over de mooiste provincie van Nederland. Lochem komt ook voor in onze uitgave over de geschiedenis van Gelderland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Gelderland

Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.