Harlingen

Plaats in Friesland

De havenstad Harlingen ligt ten westen van Franeker aan de kust van de Waddenzee. Het is de belangrijkste haven van Friesland. De stad ontstond bij het door Eilwardus Ludinga in 1157 gestichte klooster Almenum. De naam Harlingen werd in 1228 voor het eerst genoemd. Harlingen kreeg in 1234 stadsrechten. De stad behoort tot de Friese elf steden.

Handel

In de middeleeuwen ontwikkelde Harlingen zich tot een belangrijke havenplaats. Aan het begin van de veertiende eeuw voeren de schippers uit deze havenplaats reeds op Engeland. De stad kreeg in 1634 toestemming van de staten van Friesland voor de walvisvaart bij Groenland. In 1644 kwam de Friese Admiraliteit van Dokkum naar Harlingen. De admiraliteit bleef echter van minder belang dan de handelsvaart. De schippers onderhielden beurtvaarten naar Amsterdam en andere Zuiderzeehavens. Daarnaast werden beurtvaarten onderhouden naar de Waddeneilanden.

Bedrijvigheid

De nijverheid floreerde: er kwamen scheepswerven, steen- en pottenbakkerijen, bierbrouwerijen en zeep- en zoutziederijen. Vanuit Harlingen worden vrachtroutes onderhouden naar Scandinavië en andere landen. In de haven liggen ook veel schepen van de 'bruine vloot'. Met traditionele zeilschepen worden met toeristen en andere belangstellenden tochten langs de Waddeneilanden ondernomen. In de haven van Harlingen liggen tegenwoordig ook de schepen van de Urker vissersvloot.

Monumenten

Een deel van de verdedigingswerken is nog aanwezig in het oude stadscentrum. Langs de grachtengordels staan in Hollandse stijl gebouwde huizen met gevelstenen. Enkele voormalige pakhuizen zoals Brittania, De Blauwe Hand, De Hamer en Sumatra herinneren aan het belang van de handel voor de stad. Het stadhuis aan de Noorderhaven heeft een fraaie Lodewijk XV-gevel uit 1730 van stadstimmerman H. Norel. De Harmonie op de hoek van de Kleine Ossenmarkt is een classicistisch gebouw uit 1845 ontworpen door Th. Romein uit Leeuwarden.

Hervormde Kerk

De Hervormde Kerk aan het Kerkplein staat wat opzij van het stadscentrum. Dit kerkgebouw heeft een plattegrond in kruisvorm en is een creatie in Lodewijk XVI-stijl. De inventaris bestaat onder meer uit een uit mahoniehout gesneden preekstoel en een fraai orgelfront van de beeldhouwer Johann Georg Hempel.

Station Harlingen

De stad kreeg in 1863 een spoorverbinding met Leeuwarden en de rest van het land. Het was een lijn van de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS). De spoorlijn werd enkele jaren later verlengd. Hierdoor ontstond de spoorlijn Harlingen-Nieuwe Schans. Harlingen kreeg een station van het type SS derde klasse naar een ontwerp van ingenieur Karel Hendrik van Brederode.

Bestuur

De stad Harlingen is tegenwoordig de belangrijkste plaats in de gelijknamige gemeente in de provincie Friesland. Tot deze gemeente behoort sinds 1984 ook Wijnaldum. Ook het dorp Midlum en de buurtschappen Almenum, De Blijnse, Koetille, Koningsbuurt, Luidum, Roptazijl, Ungabuurt en Voorrijp worden vanuit Harlingen bestuurd. Het gemeentehuis staat aan de zuidzijde van de Noorderhaven tegenover de Raadhuisbrug in Harlingen.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Friesland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.