Gaanderen

Plaats in Gelderland

Gaanderen, een dorp bij Doetinchem in Gelderland, ontstond in de twaalfde eeuw bij de Oude IJssel. In het gebied is veel ijzeroer aanwezig. Bovendien waren er enkele beken en was er voldoende hout. Hierdoor ontstonden er in Gaanderen ijzergieterijen, die zorgden voor veel werkgelegenheid. In Gaanderen waren verschillende metaalbedrijven gevestigd.

IJzergieterij

In 1689 stichtte Josias Olmius aan de Bielheimerbeek de Rekhemse IJzermolen, de eerste ijzergieterij van Nederland. Olmius vervaardigde kogels, granaten, bommen en huishoudelijke voorwerpen. In 1821 werd een voorloper van Vulcaansoord opgericht. Dit bedrijf werd in 1857 overgenomen door B.A. Reigers, de ondernemer die ook een fabriek in Ulft bezat.

Industrie

Vulcaansoord was jarenlang de grootste werkgever van Gaanderen. Het bedrijf zou in 1977 door mismanagement failliet gaan. In de vorige eeuw vestigde zich meer metaalindustrie in Gaanderen. Voorbeelden hiervan zijn Ferro Techniek, Pelgrim en Senten. Pelgrim werd overgenomen door ATAG. Het bedrijf verhuisde naar Duiven.

Monumenten

De belangrijkste gemeentelijke monumenten van Gaanderen zijn de protestante Witte Kerk met pastorie uit 1913 en de katholieke Sint-Martinuskerk. De Martinuskerk verving een waterstaatskerk uit 1854. De bouw ging in fasen. In 1869 bouwde men een pastorie. In 1893 werd de door Gerard te Riele ontworpen toren opgeleverd. De parochie bleef groeien. Hierdoor was een grotere kerk nodig. Het door H. Hoogenkamp ontworpen neogotische kerkschip was in 1914 klaar. Architect Gerard te Riele ontwierp ook de Sint-Mattheüskerk in Azewijn en de Sint-Oswalduskerk in Zeddam.

Station

In 1885 werd de spoorlijn tussen Winterswijk en Zevenaar in gebruik genomen. De spoorlijn werd door de Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoorweg-Maatschappij (GOLS) uitgebaat als onderdeel van een netwerk van lokaalspoorwegen in Twente en de Achterhoek. Tussen 1927 en 1934 stopte de trein ook in Gaanderen. Pas na de privatisering in 2006 kreeg Gaanderen dankzij Syntus weer een halte. Tegenwoordig wordt de lijn door Arriva uitgebaat.

Bestuur

Gaanderen vormde samen met de buurtschappen IJzevoorde, Oosselt, Langerak en Dichteren de gemeente Ambt Doetinchem. In de Franse tijd was Ambt Doetinchem bij Hummelo gevoegd. In 1825 werd Ambt Doetinchem weer zelfstandig. Het gemeentehuis stond destijds aan de Varsseveldseweg. Ambt Doetinchem werd in 1920 samengevoegd met Doetinchem.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de mooiste plaatsen en monumenten in Gelderland. Lees de interessante uitgave Gelderland: Geschiedenis en bezienswaardigheden om meer te weten te komen over de mooiste provincie van Nederland. Gaanderen komt ook voor in onze uitgave over de geschiedenis van Gelderland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Gelderland

Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.