Appingedam

Stad in Groningen

Appingedam is een stad in Groningen aan het Damsterdiep. In deze provincie kregen alleen Appingedam en Groningen stadsrechten. Appingedam was vroeger de hoofdstad van het historische gewest de Ommelanden. Appingedam heeft tegenwoordig een beschermd stadsgezicht.

Demsterdiep

Archeologische vondsten toonden aan dat hier in 1140 al mensen woonden. Men neemt aan dat het stadje ontstond op een van de dijken langs het Damsterdiep op een kruispunt van handelswegen, waar zich schippers, koopmannen en ambachtslieden vestigden. Het Demsterdiep vormde een open verbinding met de zee. Hierdoor groeide Appingedam uit tot een belangrijke handelsplaats. Er werd handel gedreven met handelssteden in Noord-Duitsland, Westfalen en de landen rond de Oostzee. De handel met de Hanzesteden bracht rijkdom naar Appingedam en zorgde er ook voor dat de stad het bestuurlijke centrum van de Ommelanden werd.

Munt van de Ommelanden

De zelfstandigheid van rechtspraak en bestuur werd in 1327 bevestigd toen de vertegenwoordigers van de Zeven Friese Zeelanden de rechten van Appingedam vastlegden in een stadsprivilege. Aan het begin van de zestiende eeuw begon de achteruitgang in Appingedam. In 1577 ontstond ruzie tussen de Groninger Ommelanden en de stad Groningen. De Ommelanden konden daardoor geen gebruik meer maken van de Groningse Munt. Men stichtte in Appingedam een eigen munthuis, waar Hendrik van Velthuijzen een Ommelandse munt sloeg. Lang duurde dit niet. Door het Verraad van Rennenberg kwam Groningen in Spaans bezit en werd vervolgens ook Appingedam ingenomen.

Bezienswaardigheden

Appingedam heeft sinds 1972 een beschermd stadsgezicht. De zogenaamde hangende keukens boven het Damsterdiep vormen een aparte bezienswaardigheid. De panden waaraan deze keukens hangen, waren vroeger pakhuizen. Toen ze tot woonhuizen werden omgebouwd ontstonden de merkwaardige uitbouwsels boven het water. De middeleeuwse Nicolaïkerk werd opgenomen in de Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. De Nicolaïkerk of Nicolaaskerk is de grootste kerk in de Groninger Ommelanden. Het oudste deel dateert uit het begin van de dertiende eeuw. De kerk werd in de vijftiende eeuw uitgebouwd tot de huidige hallenkerk.

Raadhuis van Appingedam

Het renaissancistische Raadhuis van Appingedam werd omstreeks 1630 gebouwd op de plaats waar het gildehuis van de schutterij had gestaan. De fundamenten van dit middeleeuwse pand werden in 2007 ontdekt. De benedenverdieping van het raadhuis werd aanvankelijk gebruikt als waag. Het raadhuis heeft een achttiende-eeuwse raadzaal met een houten schouw. Boven de gevelsteen met het wapen van Appingedam staat onder meer een Latijnse tekst met de spreuk "Eendracht maakt macht, tweedracht breekt kracht".

Bestuur

Appingedam was tot 2021 een zelfstandige gemeente. Hiertoe behoorden ook de dorpen Opwierde, Solwerd en Tjamsweer. In 2021 werden de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum samengevoegd tot de gemeente Eemsdelta.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over de geschiedenis en de cultuur van Nederland waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Nederland

Geschiedenis Nederland
Geschiedenis Groningen

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.