Koning Jan zonder Land van Engeland (1166-1216)

Koning van Engeland

De Engelse koning Jan zonder Land was de jongste zoon van Hendrik II en Eleonora van Aquitanië. Hij werd geboren in Beaumont Palace in Oxford. Na de dood van zijn vader in 1189 werd Richard koning in Engeland. Jan kreeg het bestuur over Ierland, maar hij maakte zich daar in korte tijd zo impopulair dat hij moest vertrekken.

Huwelijk

Terwijl koning Richard van Engeland deel nam aan de Derde Kruistocht in 1190, deed Jan zonder Land een poging om de macht in Frankrijk te grijpen. Richard keerde in 1194 terug en vergaf hem dit. Koning Richard werd in 1198 tijdens het beleg van kasteel Châlus in Limoges geraakt door een pijl. Hij overleed in september 1199 aan deze verwonding. Jan volgde Richard op in Engeland. De Franse gebieden gingen naar Arthur I van Bretagne. De verdeling van de gebieden na de dood van Richard leidde tot een oorlog, waaraan in 1200 een einde kwam met de Vrede van Goulet.

Conflicten

Jan zonder Land trouwde twee keer met een Isabella. Zijn eerste echtgenote was Isabella van Gloucester. Zij traden in 1189 in het huwelijk. Dit huwelijk bleef kinderloos. Vlak voor zijn troonsbestijging liet Jan het huwelijk met de eerste Isabelle nietig verklaren. De koning hertrouwde in 1200 met Isabella van Angoulême. Zij kregen vijf kinderen. Jan zonder Land was niet erg geliefd. Na een belastingverhoging ontstond ongenoegen onder de adel. Jan kwam ook in conflict met paus Innocentius III toen hij Stephen Langton afwees als aartsbisschop van Canterbury. De ruzie met de paus liep hoog op. Innocentius deed Jan in 1209 in de ban. Toen de paus dreigde met een invasie van Engeland in 1213 erkende Jan het gezag van de paus. Hij leidde hiermee wel gezichtsverlies en hield er zijn bijnaam aan over, want formeel bezat hij nu geen 'land' meer. Jan kreeg zijn land, Engeland, nu in leen van de paus.

Magna Carta

In de regeringsperiode van Jan zonder Land waren er steeds opstanden en oorlogen. Op 27 juli 1214 leed hij in de Slag bij Bouvines een grote nederlaag tegen het leger van de Franse koning Filips II Augustus. Jan zonder Land streed daar aan de zijde van keizer Otto IV van het Heilige Roomse Rijk. Na deze veldslag moet hij een ongunstig vredesverdrag met Frankrijk sluiten.
Ook in eigen land ontstonden problemen. Jan werd op 15 juni 1215 gedwongen om bij Runnymede de Magna Carta te tekenen. In deze verklaring werden de koninklijke macht en de rechten van de adel en de vrije mannen geregeld, maar Jan zonder Land trok zich al snel niets aan van deze afspraak. Hij werd hierin gesteund door de paus, maar deze kerkvorst kon hem niet helpen toen de Franse kroonprins Lodewijk, de latere koning Lodewijk VIII, de Engelse edelen te hulp kwam.

Overlijden

Lodewijk bezette in 1216 Londen. Jan zonder Land trok naar het noorden. Bij de oversteek van The Wash werd zijn stoet verrast door het opkomende tij. Jan zonder Land raakte een groot deel van zijn bezittingen kwijt, waaronder de kroonjuwelen. Jan leek geknakt door deze tegenslag. Zijn gezondheid kreeg een tik. Jan zonder Land overleed in oktober 1216 aan dysenterie in het kasteel Newark in Nottinghamshire. Hij werd begraven in de kathedraal van Worcester. Jan zonder Land werd als koning van Engeland opgevolgd door zijn negenjarige zoon Hendrik III.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we regelmatig aandacht aan het Britse koninklijke huis en de kastelen, landhuizen en paleizen in Groot-Brittannië. Lees Engelse koningen en koninginnen als u meer wilt weten over de geschiedenis van het Engelse koningshuis.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Meer Geschiedenisfeitjes

Geschiedenis Engeland

'Groot-Brittannië: Geschiedenis en wetenswaardigheden' is een interessante uitgave geworden, die recht doet aan de vele facetten die zo kenmerkend zijn voor de Britse samenleving. Dit digitale boek brengt u in de stemming om ook zelf eens te gaan kijken en zal de lezers die Engeland al bezocht hebben toch nog verrassen met diepere inzichten. De vele afbeeldingen maken het lezen tot een groot feest: u ziet waar het over gaat.
Groot-Brittannië


Met deze uitgave over het Britse vorstenhuis komt u veel te weten: niet alleen over het wel en wee van alle Engelse koningen en koninginnen, maar ook over de tijd waarin zij leefden, de machtsstrijd waarin de koningen verwikkeld raakten en de oorlogen die zij voerden.
Lees de belangrijkste feiten over alle Britse koningen en koninginnen vanaf Willem de Veroveraar.
Engelse koningen en koninginnen


Groot-Brittannië is rijk aan kastelen en landhuizen. De scheiding tussen de gefortificeerde kastelen uit de middeleeuwen en de later ontstane buitenplaatsen voor de adellijke families is misschien in geen ander Europees land zo duidelijk afgebakend. Dat komt door het besluit van koning Hendrik VIII om zich in 1534 af te keren van Rome.
Kastelen in Groot-Brittannië

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.